Marcos Méndez, xornalista freelance lucense centrado actualmente na cobertura da guerra de Ucraína e que cobre ese conflito bélico en galego, é o gañador da XIX edición do Premio José Couso de Liberdade de Prensa, organizado polo Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia (CPXG) e o Club de Prensa de Ferrol, coa colaboración do Concello de Ferrol. 

O Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia (CPXG) e o Club de Prensa de Ferrol, convocantes do Premio José Couso de Liberdade de Prensa, anunciaron que o gañador da XIX edición é Marcos Méndez, logo de se celebrar o reconto de votos do que levantou acta o notario Héctor Pardo, do Ilustre Colexio Notarial de Galicia. A candidatura de Marcos Méndez resultou vencedora con maioría suficiente e sen necesidade de voto de calidade do presidente do xurado. Como cada ano, o gañador foi elixido en votación aberta e secreta polas colexiadas e colexiados do CPXG e polos socios e socias do Club de Prensa. 

A organización do premio salientou que as tres candidaturas eran merecedoras do galardón e recoñecemento polo seu labor xornalístico e quixo aproveitar para lembrar que a situación en países como Ucraína, Irán ou Afganistán supoñen "un panorama mundial difícil para os xornalistas, pero aínda peor para as xornalistas", así como insistir no chamamento ás autoridades para que poñan todos os medios para defender a liberdade de prensa e o dereito a informar. Do mesmo xeito, reclamou unha vez máis que se esclarezan os asasinatos de José Couso e Taras Protsyuk e que se respecten os dereitos e se aclare a situación xudicial de Pablo González, nominado ao Premio Couso en 2022, que se encontra desde febreiro dese ano nun cárcere polaco. A entrega do premio realizarase a primeiros de maio, e a organización anunciará proximamente polas canles habituais o programa.

O premiado

Marcos Méndez Moreira naceu en Lugo en 1976 e é licenciado en Comunicación Audiovisual pola Universidad de Navarra, ademais de ter o mestrado en Produción Audiovisual pola Universidad Complutense e o mestrado de Industrias Creativas na Universidade de Santiago de Compostela. Realiza o seu doutoramento cun traballo audiovisual sobre o tratamento en TVE do VIH durante os 30 primeiros anos da pandemia.

En 1996 comeza a incorporarse aos medios de comunicación, exercendo como xornalista en Localia Telelugo, Atlas Galícia (Tele5), Antena3 e TVE. Desde 2010 traballa como xornalista freelance en medios como a Televisión de Galicia, a Radio Galega, laSexta, Tele5, Cuatro, Alianza Informativa Latinoamericana e Tv Caracol. O seu labor xornalístico lévao aos cinco continentes, desde onde informou de acontecementos como as Olimpíadas de Sydney, a declaración da Muralla de Lugo como Patrimonio da Humanidade ou a erupción do volcán Cumbre Vieja na Palma.

Desde o 25 de febreiro de 2022, é correspondente na guerra de Ucraína. Cubriu a crise de refuxiados, para logo chegar a Kíiv a mediados de marzo, cando comezou o asedio da capital. Estivo informando por todo o país. incluíndo o Donbás, Khárkiv, Mykolaiv ata Odesa. Foi dos primeiros informadores que entraron en Bucha a mañá do 2 de abril. As súas informacións apareceron en El Progreso, a TVG e Radio Galega, Telecinco, Cuatro, AIL ou Televisión Caracol de Colombia.

Os seus artigos para El Progreso, recollidos co título "Sobre o Terreo", valéronlle o premio da Asociación de Medios de Información no 2022, un ano no que tamén foi recoñecido nos galardóns Lucenses do Ano. 

Marcos Méndez súmase así á lista de gañadores do Premio José Couso de Liberdade de Prensa. Ali Lmrabet (2005); Le Monde Diplomatique (2006); Jon Lee Anderson (2007); José Vidal – Beneyto (2008); Rosa María Calaf (2009); Daniel Anido e Rodolfo Irago (2010); WikiLeaks (2011); o Consejo de Informativos da RTVE (2012); Mónica García Prieto (2013), Ricardo García Vilanova, Javier Espinosa e Marc Marginedas (2014), Jordi Évole (2015), Miguel Ángel Aguilar (2016), Xosé Hermida (2017), Julia Otero (2018), Defende A Galega (2019), Lorenzo Milá (2020), Manuel Rico (2021) e Érika Reija (2022) foron ata agora os galardoados coa estatuiña das ‘Ás Ceibes’ do escultor Manuel Patinha.

Santiago de Compostela, 19 de abril de 2023
Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia 

* Corrección de erros: Nunha versión anterior desta información, incluíase o dato erróneo de que o gañador do premio é o único xornalista a informar en galego da guerra de Ucraína.